کنجاله آفتابگردان و نقش آن در تغذیه نشخوارکنندگان

کنجاله آفتابگردان یکی از محصولات فرعی حاصل از استخراج روغن از دانه­ های آفتابگردان بوده و اغلب متناسب با میزان حذف پوسته و  نوع فرآوری، دارای میزان پروتئین متغیری می­ باشد. معمولاً بیش از ۸۰ درصد از این پروتئین در شکمبه تجزیه می­ شود.

محتوای پروتئین و چربی در انواع کنجاله آفتابگردان متغیر می باشد و قیمت این محصول اغلب متناسب با درصد پروتئین و چربی آن تعیین می­ شود. این ماده پروتئینی بدون پوسته می­ تواند با احتساب پروتئین معادل، جایگزین مناسبی برای بخشی از منابع پروتئین خوراک دام در نظر گرفته شود.

در صورت روغن­ گیری با روش­ های مکانیکی­، کنجاله تولید شده دارای درصد چربی بیشتری است. اگر استخراج روغن از طریق روش­ های مکانیکی همراه با روش استخراج به وسیله حلال انجام شود، میزان روغن باقی مانده در کنجاله کاهش می­ یابد و این مقدار می­ تواند به حدود ۱ درصد چربی در کنجاله آفتابگردان نیز برسد.

به دلیل تفاوت در نوع استخراج روغن، محتوای پروتئین و چربی کنجاله ها متغیر می باشد و قیمت محصولات پروتئینی اغلب متناسب با درصد پروتئین و چربی آنها تعیین می­ شود.

سطوح پایین لیزین و ترئونین در کنجاله آفتابگردان یکی از عوامل محدود کننده میزان مصرف آن به عنوان خوراک دام است. با این حال کنجاله آفتاب گردان دارای سطوح بالایی از اسید­های آمینه گوگرد دار و تریپتوفان است. ­از دیگر عوامل محدودکننده استفاده از آن در تغذیه نشخوارکنندگان می­ توان به تجزیه­ پذیری بالای پروتئین این محصول در شکمبه اشاره کرد.

برخی از روش­ های فرآوری مانند حرارت دادن می­ تواند تا حدی میزان پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه را  افزایش دهد. مطالعات بسیاری تاثیر مثبت فرآوری خوراک بر کاهش میزان تجزیه پروتئین در شکمبه را بدون کاهش قابلیت هضم در روده باریک بیان می­ کند.طبق برخی تحقیقات، حرارت دهی کنجاله آفتابگردان می تواند باعث افزایش در پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه می شود. در مطالعاتی بیان شده است که پس از فرآوری کنجاله سویا از طریق حرارت دهی و استفاده از فسفریک اسید میزان پروتئین تجزیه پذیر در شکمبه از ۸۰.۱ درصد به  ۶۹.۸ درصد کاهش یافت.

کنجاله آفتابگردان و نقش آن در تغذیه نشخوارکنندگان به عنوان خوراک دام

استفاده از کنجاله های پروتئینه حاصل از فرایند روغنگیری از دانه های گیاهی از معمول ترین راه های تأمین پروتئین و تنظیم پروتئین جیره گاوهای شیری به شمار می­ رود. هرچند برای تامین نیاز پروتئینی در دام­ ها اغلب از منابع پروتئینی مانند کنجاله سویا استفاده می­ شود. با این حال منابع پروتئینی دیگر مانند کنجاله آفتابگردان نیز در بسیاری از مناطق مانند اتحادیه اروپا جهت تامین بخشی از این نیاز توسط دام­ ها مورد استفاده قرار می­ گیرند. در یکی از مطالعاتی که در سال ۱۹۸۰ میلادی بر روی گوسفندان صورت گرفت، تغذیه کنجاله سویا موجب بهبود در افزایش وزن گوسفندان شد. با این حال درگروه هایی که از کنجاله آفتابگردان با پروتئین ۴۰ درصد و کنجاله سویا به صورت ۵۰ : ۵۰  تغذیه شده بودند، نتایجی مشابه با سایر گروه ها که تنها از طریق کنجاله سویا، پروتئین مورد نیاز خود را تامین می­ کردند مشاهده شد. در این آزمایش، تغذیه کنجاله آفتابگردان در مقایسه با کنجاله پنبه دانه موجب بهبود افزایش وزن در گوسفندان شد. طبق برخی تحقیقات، کنجاله آفتابگردان نسبت به کنجاله تخم پنبه از ارزش غذایی بالاتری برخوردار است.

کنجاله آفتابگردان حاصل روغن گیری بذر ، تخم با پوست و بدون پوست آفتابگردان است. این محصول  با آسیاب کردن بقایای باقی مانده از استخراج روغن از دانه آفتابگردان به دست می آید. تخم  های آفتابگردان بدون پوست حاوی ۳۶ درصد پروتئین  خام می باشند در حالی که کنجاله آفتابگردانی که از تخم آفتابگردان با پوست بدست می آید ، حاوی ۲۶-۲۸ درصد پروتئین خام خواهد بود. در این  کنجاله علاوه بر پروتئین خام ، اسیدهای آمینه از جمله میتونین نیز وجود دارد  که بر رشد و نمو حیوانات جوان تاثیرات بسیار چشمگیری دارند.

کنجاله آفتابگردان حاوی  نیاسین ، ریبوفلاوین ، کولین ، بیوتین ، اسید پانتوتنیک و پیریدوکسین است. همچنین این کنجاله حاوی ویتامین E  نیز می باشد.

انواع کنجاله آفتابگردان

برای اینکه حمل و نقل کنجاله ها آسان تر باشد معمولا آنها را به صورت پلت در می آورند. رنگ کنجاله آفتابگردان از خاکستری تا سیاه متغیر است و به میزان پرک شدن و روش های روغن گیری بستگی دارد. این کنجاله  به دو صورت ، با پوست و بدون پوست در بازار در دسترس می باشد.

 کنجاله با پوست :

به کنجاله ای گفته می شود که در آن میزان فیبر به نسبت کنجاله های بدون پوست بالاتر است و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

کنجاله بدون پوست:

به کنجاله ای گفته می شود که تنها از مغز دانه آفتابگردان بوجود می آید و گاهی اوقات ممکن است ذرات خیلی کمی از پوست تخمه نیز در آن وجود داشته باشد.  این کنجاله به دو صورت تولید می شوند و در بازار عرضه می گردد :

پودری یا پرک شده :

کنجاله موجود در بازار داخلی به صورت پودری تولید می شود.

پلت :

هدف اصلی از پلت کردن کنجاله ها ، افزایش تراکم فله ای آنها می باشد و در نتیجه باعث کاهش هزینه نگهداری و حمل و نقل این نوع از کنجاله ها می شود. پلت شدن همچنین ثبات فیزیکی غذا را افزایش می دهد و زمان احتمالی ذخیره سازی قبل از مصرف آن را نیز افزایش می دهد.

خواص کنجاله آفتابگردان :

کنجاله ها دارای خواص متفاوتی هستند و خواص این کنجاله شامل موارد زیر است:

• پروتئین موجود در این کنجاله زیاد می باشد.
• این کنجاله حاوی چربی است.
• در این کنجاله فسفر به مقدار بسیار زیادی وجود دارد.
• این کنجاله خوش خوراک است.
• کنجاله آفتابگردان به نسبت کنجاله های دیگر عوارض کمتری دارد.
• مناسب ترین انتخاب برای تغذیه حیوانات می باشد.

حتی می توان گفت از کنجاله آفتابگردان برای رشد و نمو بهتر حیوانات نیز می توان استفاده کرد. در گذشته مواد باقی مانده از روغن گیری آفتابگردان را دور می ریختند ، اما با گذشت زمان و پیشرفت علم و آگاهی از تاثیرات و مواد معدنی موجود در محصولات باقی مانده باعث استفاده از این کنجاله ها در تغذیه حیوانات شد. در دنیای امروز که روز به روز با منابع غذایی کمتری برای دام ها مواجه می شویم این ضایعات غذایی کارایی بسیار زیادی پیدا می کنند و بیشتر مورد توجه قرار می گیرند.

ویژگی ها و مزایا ی کنجاله آفتابگردان :

این کنجاله به عنوان تنها منبع غنی از پروتئین ، فیبر، متیونین  و ویتامین های مکمل در جیره حیوانات شیرده می تواند به تنهایی استفاده شود. در کنجاله آفتابگردان عوامل ضد تغذیه ای که در کنجاله تخم پنبه  و سویا وجود دارد، دیده نمی شود و این یک مزیت اصلی برای این کنجاله می باشد.

ترکیب شیمیایی میتونین موجود در این کنجاله یک مزیت دیگر برای این کنجاله می باشد و ارزش غذایی این محصول را بالا می برد و تاثیر بسزایی بر رشد گوساله های جوان دارد. پروتئین موجود در این کنجاله غنی از اسیدهای آمینه  گوگرد بوده و نسبت به سایر وعده های روغنی تجزیه پذیرتر است که این عمل باعث می شود تجزیه میکروبی راحت تر صورت گیرد.

این کنجاله  برای گوساله های جوان و ماده های در حال رشد بسیار مفید است. اگر کنجاله آفتابگردان باکنجاله سویا  ادغام شود و به دام ها ، بویژه گاوهای شیرده داده شود، باعث افزایش شیر گاوها می شود.

این کنجاله یک منبع ارزشمند و غنی از کلسیم (۰/۴۳ درصد)،فسفر  (۱ درصد) و ویتامین B می باشد. کنجاله آفتابگردان باعث بهبود کیفیت محصولات دامی می شود و همچنین باعث افزایش میزان چربی در شیر و میزان تولید شیر روزانه گاوها می شود. مزیت دیگر این کنجاله ها مقاومت در برابر مایکوتوکسین ها است.

استفاده از کنجاله آفتابگردان برای سایر دامها  :

یکی از مزایای استفاده از کنجاله آفتابگردان عاری بودن آن از نظر عوامل ضد تغذیه ای مانند آنهایی است که در سویا، پنبه دانه و کلزا وجود دارند و به همین دلیل، به عنوان غذایی سالم برای همه گونه ها محسوب می شود، تنها محدودیت های آن وجود فیبر بالا و کمبود آمینو اسید است. با این حال، باقیمانده آلودگیهای حاصل از نحوه کشت، برداشت و عملیات پس از برداشت آفتابگردان ممکن است نگران کننده باشد.

استفاده از کودهای حاوی مس در کشت آفتابگردان گاهی منجر به افزایش سطح مس در محصولات آفتابگردان می شود که در این میان گوسفندان بیشتر از سایر نشخوار کنندگان نسبت به مسمومیت مزمن بر اثر وجود مقادیر بالای مس در کنجاله آفتابگردان حساس هستند. در اینگونه موارد و برای جلوگیری از مسمومیت حاصل از مقادیر بالای مس در کنجاله آفتابگردان توصیه به استفاده از منابع مولیبدن، مانند خوراک سبز در جیره غذایی گوسفند شده است که ممکن است به جلوگیری از انباشت بیش از حد مس در کبد کمک کند.

کنجاله آفتابگردان به مدت طولانی برای تغذیه گوسفند مورد استفاده قرار گرفته و آزمایش های متعددی تا کنون تایید کرده اند که کنجاله آفتابگردان بدون مشکل می تواند به عنوان یک مکمل پروتئینی در رژیم های روزمره گوسفند استفاده شود و از این نظر جایگزین مناسبی برای کنجاله سویا و کنجاله پنبه دانه محسوب می شود.

کنجاله آفتابگردان یک منبع با ارزش پروتئین برای گونه های ماهی است که غالبا برای جایگزینی وعده های سویا استفاده می شود، زیرا از مهار کننده های آنزیم تریپسین آزاد است و در عین حال محتوی ویتامین بالاتری نسبت به کنجاله سویا است. می توان از آرد کنجاله آفتابگردان به عنوان یک جایگزین مقرون به صرفه برای غذا ماهی تیلاپیا استفاده کرد. همچنین آرد کنجاله آفتابگردان می تواند جایگزین 10 تا 25 درصد پودر ماهی در رژیم های غذایی ماهی تیلاپیا شود.

• فروش انواع کنجاله آفتابگردان شامل : کنجاله باپوست و بدون پوست به صورت پودری و پلت  توسط شرکت بازرگانی رشد دانه خاوران با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت انجام می شود.

• ارسال و بارگیری فوری به سراسر کشور

• برای سفارش و خرید کالا با بخش بازارگانی شرکت تماس بگیرید .