سیلاژ محصولی تخمیری است که از نگهداری علوفه با رطوبت بالا در شرایط بی هوازی و اسیدی حاصل می شود و يكي از مواد برای خوراک دام است كه به علت ارزان بودن استفاده زيادی در تغذيه دام می باشد.
چرا سیلاژ خوب است؟
سیلاژ ذرت، یونجه، چغندر قند، بوته گوجه فرنگی، جو، سیب زمینی از نمونه‌های رایج در این صنعت هستند. فارغ از اینکه چه فصلی باشد، با استفاده از سیلاژ می‌شود اطمینان حاصل کرد که گاوهای شیری در دامداری‌ها غذای مناسبی دارند. علوفه بسته بندی شده به روش سیلاژ را تا بیش از یک سال می‌توان کاملاً سالم نگهداری کرد. از طرفی برای نگهداری ایمن آنها نیاز به شرایط محیطی خاص نیست و خیلی آسان می‌توان تحت شرایط دمایی مختلف آنها را قرار داد.
مزیت‌های اصلی سیلاژ علوفه چیست؟
- اطمینان از تامین غذای منظم دام و طیور
- تضمین تامین علوفه با کیفیت یکسان برای دام در طی فصل‌های مختلف
- قابل استفاده در تمامی فصول
- امکان تولید سیلاژ در هر شرایط آب و هوایی
- جلوگیری از هدر رفت مازاد علوفه سبز و تازه
- از بین رفتن بیماری‌های انگلی در طی فرایند سیلاژ
- افزایش تولید علوفه سبز با بهبود فرایند برداشت
مدیریت تولید سیلاژ سالم و تمیز در جهت مدرن سازی ایمنی خوراک دام ، ضرورت شناسایی خطرهای موجود در زنجیره غذایی را اجتناب ناپذیر می کند. کاهش این خطرات با یک برنامه واضح و حصول اطمینان از تمیز و سالم بودن خوراک دام خریداری شده از کارخانه ها میسرمی باشد. ۵۰ درصد تمیز و سالم بودن خوراک دام ها به خوراک خریداری شده ای که به دام داده می شود و ۵۰ درصد دیگر به غلات و علوفه تخمیر شده مربوط می باشد.
به طور واضح، خوراک های کشت شده در مزرعه هیچ خطر چشمگیری برای زنجیره غذایی انسان ندارند. به جز آفلاتوکسین که بسیار سرطان زا است و در شیر مشاهده می شود، با محدود کردن جمعیت باکتریایی و قارچی در غلات و علوفه کشت شده در مزرعه می توان ازسالم بودن خوراک دام اطمینان حاصل کرد.
یک تخمیر موفقیت آمیز می تواند با کپک و باکتری های بیماری زای وارد شده از مزرعه مبارزه کند.
همانطور که قبلاً گفته شده، باکتری های مضر از قبیل( Clostridium spp ، Listeria spp ، E.Coli spp و Salmonella spp) و کپک های مضر از قبیل (Aspergillus spp یا Fusarium spp ) در خاک محیط وجود دارند. اگر مقدار آنها در خوراک دام یا علوفه زیاد باشد یا دام شیری تحت تنش باشد وسیستم ایمنی آن در معرض خطر قرار گرفته باشد این گونه های بیماری زا برای سلامت دام مشکل ساز خواهند بود.مایکوتوکسین و زایش هر دو تنش آور هستند و سیستم ایمنی را سرکوب می کنند. عوامل بیماری زا در شرایطی که سیستم ایمنی تضعیف می شود و گاو تحت تنش می باشد می تواند مشکلات سلامتی ایجاد کند و حتی به مرگ منجر شود.
با توجه به تحقیقات دانشگاه بن آلمان در مورد مدیریت تولید سیلو سالم ، آمین های بیوژنیک و الکل ها مصرف خوراک دام را سرکوب می کنند. در برخی از شرایط که تخمیر ناکافی است، خوراک دام هرگز به مرحله پایداری نمی رسد و حتی به تدریج بدتر می شود. یکی از این موارد زمانی است که لگوم در رطوبت ۶۵ درصد یا بالاتر سیلو می شود. چنانچه این شرایط غیرقابل اجتناب باشد، خوراک فقط به مدت چند هفته تخمیر شود و زودتر مصرف شود زیرا کیفیت خوراک هنگامی که باکتری های منفی غلبه کنند به مرور زمان بدتر می شود.
محتوای معدنی بیشتر در علوفه نیز باعث طولانی شدن زمان تخمیر می شود. حتی هنگامی که میزان قند برای تولید اسید لاکتیک که باعث رشد باکتری می شود کافی باشد، بالا بودن میزان مواد معدنی از قبیل کلسیم، پتاسیم و منیزیم باعث می شود که کاهش PH به سختی صورت گیرد. مواد معدنی خاک به راحتی توسط اغلب گیاهان جذب می شوند (که البته به PH خاک و دیگر عوامل بستگی دارد).
مدیریت باکتری های مضر و مفید در تولید سیلاژ
باکتری های مفید (تولید کننده های اسید لاکتیک) در خوراک رشد می کنند و علوفه را اسیدی می کنند. این اتفاق چند روز بعد از پرشدن سیلو باید رخ دهد. از طرفی بارش باران روی علوفه و یا کیفیت پائین علوفه، آلودگی خاک، محتوای رطوبت بالا، یا محتوای معدنی بالا باعث می شوند اسیدی شدن علوفه سخت تر صورت بگیرد. هر زمان که PH علوفه بالای 4.5 یا 5 است، باکتری های مضررشد می کنند.
باکتری های مفید برای رشد به علوفه نیاز دارند. نگهداری علوفه ای که باران بر آنها باریده یا کم کیفیت هستند، سخت تر است زیرا خوراک، ترکیبات مهمی مانند قند (سوخت) و باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک را از دست می دهد. نگهداری گراس با رطوبت بسیار بالا (بیش از ۶۵ درصد) و علوفه لگوم سیلو شده نیز سخت می باشد. تحت شرایطی که تخمیر طولانی می شود، کلستریدیاها و دیگر ارگانیسم های منفی می توانند با شکستن پروتئین به آمین های بیوژنیک و سایر الکل ها خوراک را آلوده کنند. این ترکیبات که بوی تندی هم دارند برای سلامت گاوهای دوره انتقال، مشکل ساز است و روی کبد اثر منفی می گذارند.
برای مدیریت تولید سیلاژ باید دانست که محتوای معدنی بیشتر در علوفه نیز باعث طولانی شدن زمان تخمیر می شود. حتی هنگامی که میزان قند برای تولید اسید لاکتیک که باعث رشد باکتری می شود کافی باشد، بالا بودن میزان مواد معدنی از قبیل کلسیم، پتاسیم و منیزیم باعث می شود که کاهش PH به سختی صورت گیرد.
لگوم ها و گراس ها مواد معدنی را به خوبی جذب می کنند و باعث می شوند محتوای مواد معدنی علوفه بالا رود و در نتیجه تخمیر علوفه سخت تر صورت بگیرد. این اتفاق به علت ظرفیت بافری شدن است. گنجایش بافری خوراک هایی که محتوای پتاسیم بالایی دارند باعث می شود موازنه DCAD منفی در جیره گاوهای پیش از زایش، کمتر مؤثر باشد.
آلودگی با خاک، از جانب مزرعه یا سیلومشکلاتی برای خوراک فراهم می کنند. مواد معدنی خاک، گنجایش بافری بیشتری برای علوفه فراهم می کند و همچنین خاک زیستگاه قارچ و باکتری ها می باشد و به طور بالقوه بار آلودگی را افزایش می دهد. چنانچه محتوای خاکستر ذرت سیلو شده بیش از ۵ درصد یا محتوای خاکستر لگوم و گراس سیلو شده بیش از ۱۲ باشد، باید منبع آن بررسی شود. در طی دوره خشکسالی به دلیل اینکه وزش باد و خاک، بارش باران همراه با سیلاب و … بیشتر است محتوای خاکستر می تواند بالاتر باشد.
خروج اکسیژن برای جلوگیری از رشد مخمر وحشی
لازم است که هوا از سیلو به منظور جلوگیری از رشد بیش از حد کپک و مخمر وحشی خارج شود زیرا مخمر وحشی و قارچ برای رشد به اکسیژن نیاز دارند. فشردن نامناسب، علوفه بسیار خشک، یا سوراخ بودن کیسه یا لایه پوششی به این معنی است که اکسیژن بیشتری وجود دارد و قارچ حتی در مواقعی که PH پائین است رشد می کند.
وجود مخمر وحشی به طور ویژه ای مشکل ساز است زیرا آنها از قند و اسید تخمیری به عنوان سوخت استفاده می کنند. این مسئله دو مشکل سلامتی مربوط به خوراک دام ایجاد می کند:
- قند کمتر (انرژی) موجود برای دام شیری
- پایداری کمترخوراک دام در اثر بالا رفتن PH سیلو
علاوه بر آن، مخمر اتانول و دیگر الکل ها را تولید می کند و باعث از بین رفتن انرژی خوراک دام می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، مخمر وحشی همچنین می تواند در عملکرد شکمبه اختلال ایجاد کند. مخمر و کپک مشکلات سلامتی مربوط به خوراک دام را ایجاد می کنند زیرا کم بودن قند و بالاتر بودن PH علوفه به مشکلات باکتریایی ذکر شده در بالا منجر می شوند.
بدون نظر