تقویت جیره گاو تازه زا با افزودنی های خوراکی 

جیره گاو تازه زا از آنجایی حائز اهمیت است که گاوها در چند روز و چند هفته ی اول بعد از زایش با تنش ها و چالش های زیادی روبرو می شوند. این تنش ها و چالش ها بر عملکرد سیستم ایمنی گاوها تأثیر منفی می گذارد و باعث می شود این گاوها بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات متابولیسمی و سلامتی قرار گیرند.

یک گاو تازه زا همواره در معرض ابتلا به مشکلات متابولیسمی متعدد می باشد ولی با مدیریت دقیق و مشورت با متخصص تغذیه در جهت استفاده مدبرانه از افزودنی های خوراکی می توان به گاوهای تازه زا برای شروع یک دوره شیردهی موفق کمک کرد.تأمین نیازهای جیره ای گاو تازه زا در دوره انتظار زایش و بعد از زایمان برای شروع یک دوره شیردهی عالی ضروری است.

گاوهای تازه زا بعد از زایمان به سختی می توانند ماده خشک کافی در جهت تأمین نیازهای تغذیه ای برای شیردهی خود مصرف کنند. در نتیجه، گاو برای تأمین انرژی مورد نیاز ذخایر بدنی خود را فراخوان می کند که این مسئله می تواند گاو را در معرض ابتلا به ناهنجاری های متابولیسمی  مختلف قرار داده و سبب تضعیف سیستم ایمنی گاو گردد. این ناهنجاری های متابولیسمی بر عملکرد و سوددهی گاوهای دوشا تأثیر منفی دارد.چندین افزودنی خوراکی وجود دارد که پتانسیل به حداکثر رساندن بازده تولیدی و کاهش شیوع ناهنجاری های متابولیسمی در جیره گاو تازه زا را دارد. به دلیل اینکه برخی از این افزودنی ها برای گله هایی که جیره جداگانه برای گاوهای تازه زا دارند بهتر عمل می کند، برخی از افزودنی های سودمند مناسب برای استفاده در جیره گاو تازه زا عبارتند از:

مخمر : 

با استفاده از مخمر می توانید مصرف ماده خشک و عملکرد شکمبه را بهبود دهید. عملکرد شکمبه با توجه به زنده بودن مخمر یا کشت مخمر متفاوت می باشد. مخمر می تواند میزان اسید لاکتات را کاهش و میزان باکتری های هضم کننده فیبر یا بازده میکروبی را افزایش دهد. به دلیل اینکه مخمر برای تمامی مراحل تولیدی دام ها سودمند است می توان آن را بدون تردید در مزارعی که جایگاه جداگانه ای برای گاوهای تازه زا ندارند به کار برد.

اسیدهای آمینه :

 اسید آمینه متیونین می تواند تولید شیر و مصرف ماده خشک را بهبود دهد و عملکرد سیستم ایمنی را با کاهش التهاب و تنش اکسیداتیو افزایش دهد. مطالعات نشان داده است که متیونین محافظت شده شکمبه ای و آنالوگ های متیونین هر دو هنگامی که در طی دوره انتظار زایش و دوره تازه زا خورانده می شوند می توانند پتانسیل تولید دام ها را افزایش دهند. بهترین نتیجه استفاده از متیونین زمانی حاصل می شود که در ابتدای دوره خشکی به دام خورانده شود و تا دوره شیردهی ادامه یابد. بنابراین، گاوداری ها به منظور استفاده از افزودنی های خوراکی به بهترین نحو باید جیره ای مخصوص گاو انتظار زایش تنظیم کنند.

موننسین : 

موننسین می تواند متابولیسم انرژی را بهبود دهد. دام ها برای تولید شیر به انرژی کافی نیاز دارند و نیاز گاوها به گلوکز در روز ۱۱ پس از زایمان تقریباً ۲ برابر می شود. هنگامی که مصرف ماده خشک به تنهایی برای تأمین نیازهای شیردهی گاوها کافی نباشد، موننسین پیشتازهای گلوکوژنیک مورد نیاز برای تأمین آن نیازها را فراهم می کند.

کولین محافظت شده شکمبه ای : 

به خارج شدن چربی از کبد کمک می کند و در نتیجه مانع ایجاد کبد چرب و کتوز می شود و تولید شیر را افزایش می دهد. اکثر گاوها در اوایل شیردهی موازنه منفی انرژی را تا اندازه ای تجربه می کنند زیرا آنها ذخایر چربی را برای تأمین انرژی فراخوان می کنند که این به تولید اسیدهای چرب غیراستریفه شده (NEFAs) منجر می شود. برخی از NEFAs ها به صورت انرژی توسط غدد پستانی مورد استفاده قرار می گیرند، اما بسیاری از آنها به منظور متابولیسم شدن وارد کبد می شوند.

کبد توانایی کمی برای فرآوری چربی دارد. بنابراین NEFAs وارد شده به کبد می توانند به طور بالقوه با ایجاد بیماری کبد چرب یا کتوز منجر شوند. کولین به دلیل اینکه در شکمبه تجزیه می شود، اهمیت دارد که منابع کولینی مورد استفاده برای گاوهای تازه زا از نوع محافظت شده شکمبه ای باشند. کولین محافظت شده شکمبه ای به دلیل بالا بودن قیمت آن بهتر است که در گاوداری هایی استفاده شود که برای گاوهای ابتدای خشکی، انتظار زایش و تازه زا جایگاه جداگانه ای دارند.

کرومیوم : 

این عنصر می تواند مصرف ماده خشک و عملکرد سیستم ایمنی را بهبود دهد و به متابولیسم انرژی کمک کند. نیاز گاوها به گلوکز در اوایل شیردهی بالا می باشد. کرومیوم به واسطه افزایش ترشح انسولین به تجزیه مؤثر گلوکز در گاوهای تازه زا کمک می کند.

ویتامین های گروه B:

 این نوع ویتامین ها در موازنه انرژی دخیل هستند و می توانند سلامت و میزان تولید شیر دام را بهبود دهند. انواع ویتامین B عبارتند از: بیوتین، اسید فولیک، نیاسین، اسید پانتوتنیک، ویتامین B6، ریبوفلاوین، تیامین و ویتامین B12 در اغلب موارد این تصور وجود دارد که این ویتامین ها به اندازه کافی در شکمبه تولید می شوند، اما برخی از این ویتامین ها ممکن است به اندازه کافی برای به حداکثر رساندن عملکرد تولید نشوند. در بسیاری از موارد، این ویتامین ها را می توان با یکدیگر در یک ترکیب محافظت شده شکمبه ای یافت که می توان آن را در جهت کاهش شیوع کتوز و افزایش پتانسیل تولیدی و تولیدمثلی به دام خوراند.

بیوتین:

بیوتین جزء ویتامین های گروه B محسوب می شود. بیوتین کوآنزیمی است که برای فعالیت آنزیم های کربوکسیلاز از جمله استیل کوآنزیم A کربوکسیلاز، پروپیونل کوآنزیم A کربوکسیلاز و پیروات کربوکسیلاز و برای سنتز کراتین ضروری است و معمولا ًجهت تحریک تمایز سلول های اپیدرمال پوست مورد نیاز است. مطالعات بالینی بر گاوهای شیری (بالغ یا در حال رشد)، گوسفند و گاو گوشتی بهبود سلامت سم و پوشش بدن در حیواناتی که با 10 تا 20 میلی گرم بیوتین در روز تغذیه شده بودند را نشان داد. همچنین نشان داده شده است که تولید شیر با اضافه کردن بیوتین به جیره گاوهای شیری افزایش می یابد.

مایکوتوکسین بایندر : 

مایکوتوکسین هارا می توان تقریباً در تمامی انواع علوفه ها و دانه های فرآوری شده یافت. این سم ها از کپک ها و قارچ های موجود در علوفه های مزارع یا علوفه های ذخیره شده هنگامی که شرایط برای رشد آنها مطلوب است به وجود می آیند. به دلیل اینکه گاوهای تازه زا تحت تنش هستند و عملکرد سیستم ایمنی آنها به خطر می افتد، وجود مایکوتوکسین ها نگرانی های بیشتری ایجاد می کند. مایکوتوکسین ها علاوه بر اینکه تأثیر منفی بر شکمبه و عملکرد سیستم ایمنی دارند می توانند مصرف ماده خشک و تولید شیر را در کنار دیگر موارد کاهش دهند.

ویتامین A:

ویتامین A به عنوان حساس ترین ویتامین محلول در چربی به اکسیداسیون، ممکن است در برابر فرآیند تخمیر شکمبه ای تا حد زیادی تخریب شود. لذا لازم است این ویتامین به صورت محافظت شده در مکمل ها گنجانده شود. فرم پوشش دار ویتامین A در مکمل های ویتامینی سبب افزایش 90 درصدی زیست فراهمی نسبت به فرم های غیر پوشش دار (کمتر از 40 درصد زیست فراهمی) می گردد.  

  تفاوت کاتیون-آنیون در جیره دام تازه زا:

اگرچه تفاوت کاتیون-آنیون بیشتر در دوره انتظار زایمان مورد توجه قرار گرفته است ولی مشخص شده است باید به تفاوت کاتیون-آنیون جیره های پس از زایش نیز توجه داشت. افزایش تفاوت کاتیون-آنیون جیره دام شیرده با استفاده از مکملهای سدیم یا پتاسیم ممکن است به دام جهت خنثی نمودن مقادیر بالای اسید حاصل از تخمیر شکمبه ای و متابولیسم کمک نماید. تفاوت کاتیون-آنیون جیره ممکن است با کاهش آنیونها و یا اقلام خوراکی دارای سطوح بالای آنیون افزایش یابد؛ استفاده از بیکربنات سدیم یا کربنات پتاسیم نیز ميتواند منجر به افزایش تفاوت کاتیون- آنیون جیره های پس از زایش گردد. در جیره های پس از زایش تفاوت کاتیون-آنیون بین 25 تا 30 میلی اکی والان در 100 گرم ماده خشک جیره جهت رسیدن به حداکثر ماده خشک مصرفی و تولید شیر موثر و کافی است. مقادیر کمتر از 20 +میلی اکی والان در 100 گرم ماده خشک جیره یا بیشتر از  40 +میلی اکی والان در 100 گرم ماده خشک جیره در جیره های پس از زایش توصیه نمیگردد. استفاده از هر دو عنصر سدیم و پتاسیم جهت افزایش تفاوت کاتیون-آنیون جیره از نظر اثر بر میزان شیردهی به یک اندازه مؤثر هستند. بنابراین استفاده از منبع کاتیونی با حداقل قیمت برحسب میلی اکی والان توصیه میگردد. در طول تنش گرمایی تفاوت کاتیون- آنیون جیره در حدود حداکثر سطح توصیه شده 40 +میلی اکی والان در 100 گرم ماده خشک جیره پیشنهاد میگردد.

یک گاو تازه زا همواره در معرض ابتلا به مشکلات متابولیسمی متعدد می باشد ولی با مدیریت دقیق و مشورت با متخصص تغذیه در جهت استفاده مدبرانه از افزودنی های خوراکی می توان به گاوهای تازه زا برای شروع یک دوره شیردهی موفق کمک کرد.